Nguyễn Cao ( phần II)
| Điểm Ngôi sao Blog: 6 (1 lượt) |
|
|
V.Trích dẫn một số tác phẩm của Nguyễn Cao:
( Nghe tin Tổng đốc Hà Nội Hoàng Diệu mất) Đế giản Long Biên Hoàng chế đài Hốt văn âm tín động bi ai Thành trì nan thủ ninh chung nhật, Tặc bất câu sinh thệ cửu hồi. Chính khí khẳng dung Dương thủy mỗi, Hùng tâm ưng đái Hải Vân lai. Hồi đầu trấp lục niên tiền sự, Tương đối luân tâm hàn tửu bôi Dịch nghĩa: Quan Tổng đốc Long Biên họ Hoàng được vua tin cậy, Đột nhiên nghe tin dữ mà động lòng đau Gắng đánh cho trọn buổi, dù biết thành khó giữ Lòng thề với lòng, quyết cùng giặc một mất, một còn Vầng chính khí không cho ngọn nước Tây dương làm nhơ bẩn, Tấm hùng tâm hẳn mang từ Hải Vân ra. Ngoảnh nhìn lại việc hai mươi sáu năm về trước, Chén rượu cùng nhau bàn luận tâm sự thôi bỏ lạnh rồi. Dịch thơ: Trấn giữ Long Biên vua chọn dùng Tin đâu ngao ngán tiếc Hoàng công. Biết thành giữ khó còn qua buổi, Với giặc thề không chịu sống chung Nước rợ khôn nhơ vầng chính khí, Đèo Mây đưa lại chí anh hùng. Việc hai mươi sáu năm về trước, Chén rượu đồng tâm bỏ lạnh lùng (Hoàng Tạo dịch) 2/Khấp Ái Bộc (Khóc chú giúp việc thân yêu) Tòng sư kỷ đắc tự Lam Kiều Mộ dạ quyên khu vị ngã cầu Thiên đạo cố nan khuy lượng xứ, Nhân gian vô ná loạn ly thu Ninh cam tử táng sài lang vẫn, Bất nguyện sinh phùng quỉ mị ưu Ngã đỗng khấp quân, hoàn tự khấp Nhã Nam thành hạ lệ giao lưu (Bài ngoại liệt truyện)
Dịch nghĩa: Theo thầy, mấy ai sánh đượ với chú Lam kiều Đêm tối quên mình đi tìm ta. Đạo trời khó biết được điều huyền bí, Đời người khốn nỗi gặp hồi loạn ly Thà chịu chết nơi miệng hang sói, Chứ không muốn sống để ma quỷ quấy rầy. Ta đau xót khóc chú, rồi lại tự khóc mình Dưới thành Nhã Nam hai dòng lệ đẫm Dịch thơ: Lam Kiều nghĩa bộc mấy ai tày, Đêm tốu liều thân để kiếm thầy. Khó biết đạo trời huyền bí quá, Khốn thay cõi thế loạn ly hoài. Thà cho lang sói ăn ngay xác, Hơn để ranh ma quấy nhiễu thây. Khóc chú chính là tôi tự khóc, Nhã Nam một góc lệ chan đầy. (Lê Thước dịch) Chú thích : Khi ông ở thành Nhã Nam, thuộc vùng núi tỉnh Bắc Giang. Có người tôi tớ đi tìm ông, bị cọp chận đường giết hại. Cảm thương nghĩa tình, ông làm bài thơ trên để điếu. 3/Trách dụ xuất thúKhởi vô trường kiếm trảm yêu tinh Bán túy quan hà mộng vị tinh Tà chính thượng nhiên tranh hiển hối, Qủy thần ưng diệc hiệu thanh linh. Từ khan phong vũ tiêu kim giáp, An hữu quan thường tác thú đinh Thiên địa hứa đa dung tử sở, Trùng trùng thủy bích dữ sơn thanh. Dịch nghĩa: Trách kẻ dụ ra đầu thú Đâu phải không có gươm dài để giết loài yêu quái Giấc mộng quan hà chưa tỉnh, còn dở say Tà với chính đang tranh tối tranh sáng, Quỷ thần thiêng tất cũng phải giúp ta Rồi sẽ thấy mưa gió có thể làm mòn cả giáp sắt, Đâu có hạng mũ áo mà lại cam tâm làm tên lính đầu hàng? Trời đất đâu thiếu nơi dung chứa anh, Nước biếc non xanh trùng trùng điệp điệp. Dịch thơ: Chẳng thiếu gươm dài giết quỷ ma, Dở say chưa tỉnh mộng quan hà Gian ngay lẫn lộn chưa rành mặt, Thần thánh thiêng liêng hẳn giúp ta Kim giáp rồi xem mưa gió hủy, Hàng thần đâu ở áo xiêm ra. Chứa anh , trời đất đâu hề hẹp Nước biếc non xanh thiếu chổ à? ( Hoàng Tạo dịch ) Và bài Tự Phận Ca gồm 58 câu thơ chữ Hán, mà mỗi đoạn đều bắt đầu từ câu: Ta ta tạo vật , hề dĩ ngã vi sinh? ( Hỡi trẻ tạo hóa, sinh ta làm chi?), để từ đó tác giả trình bày lòng căm thù giặc, quan niệm sống và cả những bế tắc của mình trong thời buổi nhiễu nhương. Xin trích 1 đoạn: : (dịch nghĩa) Hỡi trẻ tạo hóa, sinh ta làm chi? Sống mà chìm đắm trong vùng dê chó,( chỉ bọn giặc) Thà chết đi cùng trời đất đi về Sống mà làm vật thừa, bướu thịt cõi nhân thế Thà chết mà được làm cành quỳnh, hoa ngọc nơi nước đẹp, non kỳ. Nhị biếc vẫn đó, Nùng xanh vẫn kia Một tấc đất sạch, nấm mồ lè xè Dằng dặc thay! Lồng lộng thay! Nào gươm núi Sóc, nào thơ trên trời!, nào cọc sông Đằng! Khí thiêng lên xuống trên chín tầng mây, Hãy hòa làm gió mưa, sấm sét Rửa hôi tanh cho dòng nước trôi đi… Bùi Thụy Đào Nguyên, (tập hợp) Tài liệu tham khảo: Web:www.bacninh.gov.vn -Bài viết Bà huyện Quế Dương của Sương Mai -Hợp tuyển thơ văn Việt Nam(1858-1920), nxb Văn Học, năm 1984
|
|
|
1 Góp ý:
02:35 PM | Thứ Sáu, ngày 19 tháng 10, 2007
cám ơn chị đã để tâm khảo cứu về những nhân vật lịch sử Việt Nam cận đại. Hai năm trước em cũng tham gia một đề tài nho nhỏ về những nhân vật lịch sử như Hoàng Diệu, Nguyễn Trung Trực... Tiếc rằng lúc đó chưa đọc những bài này để bổ sung một số chi tiết.
Liên Chung.
» Để gởi góp ý mới, bạn cần đăng ký 1 tài khoản tại đây !
<< Trở về